nie może być
  • Nie konsensualny, a więc jaki?
    25.01.2003
    25.01.2003
    Witam Państwa,
    chciałabym odnaleźć w języku polskim antonim słowa konsensualny. Czy istnieje jedno słowo oddające angielskie pojęcie dissensual, które jest opozycją do angielskiego słowa consensual? W Słowniku wyrazów obcych Kopalińskiego znalazłam: „konsens dawn. zgoda, zezwolenie (zwł. urzędowe) na coś. Etym. – łac. consensus 'zgoda' od consentire 'zgadzać się'; zob. kom-; sens”.
    Utworzony od tego rzeczownika termin konsensualny występuje w polszczyźnie (vide umowa konsensualna). Zamieszcza go także Państwa słownik: „konsensualny praw. będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron, p.-łac. consensualis”. Natomiast nie potrafię odszukać jego antonimu. Będę wdzięczna za wszelką pomoc.
    Marta Hudak
  • nie-liczba
    5.03.2015
    5.03.2015
    W aspekcie informatyki związanym z reprezentacją liczb na komputerze mówi się o nie-liczbie (z dywizem) – od angielskiego skrótowca NaN (not a number). W uproszczeniu chodzi o wartość, która może reprezentować wyniki działań nieokreślonych, np. 0/0. Czy jeśli taka pisownia, niezgodna z normami, jest utrwalona w żargonie informatycznym, należy się z nią pogodzić? Czy np. robiąc korektę pracy z tej dziedziny, powinno się mimo wszystko zwrócić na to uwagę i aprobować pisownię zgodną z ortografią ogólną?
  • Nie mam się w co ubrać
    12.03.2012
    12.03.2012
    Szanowna Redakcjo,
    chciałabym poprosić o rozwikłanie mojego problemu natury interpunkcyjnej. Mianowicie, poprawny jest wariant: „Nie mam się w co ubrać” czy też „Nie mam się, w co ubrać”? Wydaje mi się, że jest to utarty zwrot, wobec czego nie można mówić, o wprowadzaniu zdania podrzędnego do zdania składowego (?) „Nie mieć się” – w końcu czegoś takiego w polszczyźnie chyba nie ma. W każdym razie mogę się mylić, dlatego też proszę uprzejmie o odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Karolina S.
  • nie należy + bezokolicznik

    10.06.2023
    10.06.2023

    Dzień dobry, ostatnio czytając instrukcję obsługi zwróciło moją uwagę takie zdanie: „Nie należy włączać urządzenia, jeśli..." W wersji angielskiej mamy jednak „DO NOT turn on the appliance if...”, czyli że nie wolno włączać urządzenia. Chciałem zapytać, czy zwrot „nie należy” jest odpowiedni, tym bardziej, że implikuje on, że urządzenie można przecież włączyć, a nie że w żadnym przypadku tego robić nie wolno. W moim odczuciu „nie należy” można by zinterpretować jako „nie powinno się”, co mogłoby oczywiście skutkować niepożądanym włączeniem urządzenia. Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • nie wystarczy
    22.04.2012
    22.04.2012
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące zdania: „Nie wystarczy otworzyć oczy (czy oczu)”. Czy przeczenie przed wystarczy zmienia przypadek rzeczownika na końcu zdania?
    Agnieszka Kajak
  • nie zasypiać gruszek w popiele
    14.03.2003
    14.03.2003
    Szanowni Państwo,
    od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Anna
  • Nie zawracaj gitary, wal do mnie jak w dym!
    20.05.2013
    20.05.2013
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie jest pochodzenie dwóch potocznych zwrotów: zawracać komuś gitarę i walić do kogoś jak w dym.
  • nie zbyt poprawnie, tylko w sam raz
    29.04.2015
    29.04.2015
    Szanowni Państwo,
    chodzi o konstrukcję zdania nie X, tylko Y w przypadku, kiedy ktoś zasugerował, że COŚ jest zbyt rozbudowane, a ktoś inny odpowiedział: „Nie zbyt rozbudowane, tylko w sam raz”. Czy forma, w jakiej to zapisałam wyżej, jest poprawna? Czy może niezbyt w tym przypadku powinno występować jako jeden wyraz?
  • nie z imiesłowami
    26.02.2002
    26.02.2002
    Czy poprawny jest zapis rośliny nietransformowane w znaczeniu 'rośliny nie poddane transformacji', jak również dane nieprzedstawione w znaczeniu danych, których nie zamieszczono w pracy?
  • nie z imiesłowami
    9.05.2005
    9.05.2005
    Witam!
    Dlaczego w tekstach literackich imiesłowy zaprzeczone pisane są rozdzielnie? Nawet jeśli ich znaczenie jest ewidentnie przymiotnikowe?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego